Hepimizin kişisel bazı hedefleri var değil mi? Bunlara kolayca ulaşabiliyor muyuz? Gün içinde enerjimizin düştüğünü hissediyor muyuz? Sık sık strese giriyor muyuz? Zamanın yetersizliğinden şikayet ediyor muyuz?
Hepimizin kişisel bazı hedefleri var değil mi? Bunlara kolayca ulaşabiliyor muyuz? Gün içinde enerjimizin düştüğünü hissediyor muyuz? Sık sık strese giriyor muyuz? Zamanın yetersizliğinden şikayet ediyor muyuz?
Eğer siz de bu soruların çoğuna kafa sallayarak cevap verdiyseniz bu yazıda tavsiye edeceğim uygulamalar işinize yarayabilir. Çünkü bunlar normalde yapmaktan pek de hoşlanmadığımız bazı alışkanlıkları oyunlaştırarak bize yaptırıyor. Lifestyle Gamification deniliyor bu kavrama. Hayatı oyunlaştırmak.
Gün içinde enerjinizin düştüğünü hissediyorsanız egzersiz yapmanız lazım. Durup dururken kim kalkıp koşacak diye düşünürken bir uygulamayı açıyorsunuz ve o da ne? Dünya zombilerin istilasına uğramış. Onların erişemediği tek noktaya gitmeniz lazım. Hayatta kalan diğer kişilere yardım etmelisiniz. Tabi tüm bunları etraftaki zombilere yakalanmadan yapmalısınız. Dünyayı ve kendinizi kurtarmanın tek yolu: koşmak!
Bu göreve başlamadan önce birkaç ayar yapıyoruz. İçeride mi yoksa dışarıda mı koşacağız. Takip özelliği açısından önemli. Zombiler kovalasın mı? Tabiki. Koşarken müzik çalsın mı? Son olarak ne kadar süre boyunca ya da ne kadar uzağa koşmak istiyoruz? Artık göreve başlayabiliriz.
Uygulama siz koşarken adeta bir filmin içindeymiş gibi hissettiriyor. Duyduğunuz konuşmalar ve ses efektleri bu hissi güçlendiriyor. Eğer zombiler takip etmeye başlarsa en az %10 daha hızlı koşmanız gerekiyor. Görevi tamamladıktan sonra size geri bildirimde bulunuyor. Bu uygulamadaki hikayelerin her yıl yeni bir sezonu yayınlanıyor ve her sezonda onlarca yeni görev geliyor. Şu anda bu hikayeler ve görevler İngilizce. Yani İngilizce’nizi cilalamak için de kullanabilirsiniz. Tabiki amacı bu değil. Amacı oyunlaştırma yoluyla egzersiz alışkanlıklarını güçlendirmek.
İşe yarıyor mu? Bu konuda yapılmış bazı akademik araştırmalara göre evet. 12 haftalık bir kontrollü deneyde bu uygulamayı kullanan katılımcıların hareketliliğinin daha fazla olduğu görülmüş.
Bunun başarısı üzerine geliştiriciler yürümek için The Walk adında bir uygulama daha geliştirmişler. Diğerindeki gibi bunda da hikayeler yardımıyla hareketlilik teşvik ediliyor ama koşmanıza gerek yok, yürümeniz yeterli. Bir çeşit adım sayar uygulaması da diyebiliriz.
Bu uygulamanın açık kaynaklı bir versiyonu olduğunu düşünün. İstediğiniz dilde görevler ve hikayeler oluşturuyorsunuz. Bu hikayeler gerçek dünyada, sizin yaşadığınız kentte size bazı görevler veriyor ve tamamlamak için egzersiz yapmanız gerekiyor. Aranızda uygulama geliştiricler varsa, alın size güzel bir fikir.
Görevler oyunların vazgeçilmez bir parçası. Onlarla yeni seviyelere yükselip, kilitli bazı özellikleri açabiliyoruz. Peki bunu gerçek hayatta gerçek görevlerimizi tamamlayarak yapabilsek? Todoist böyle bir uygulama. Binlerce örneği olan bir yapılacaklar listesi programı. Web üzerinden de kullanabildiğiniz bu uygulamaya hatırlamanız gereken işleri, bunları hangi sıklıkta yapmanız gerektiğini, işin ne kadar öncelikli olduğunu yazıyorsunuz. O da size bunları hatırlatıyor. Yaptığınız ve yapacağınız işleri görselleştirerek takip edebiliyorsunuz. İşlerinizi tamamladıkça karma puanlar kazanıyorsunuz. Eğer onları ertelerseniz puan kaybediyorsunuz. Bu son söylediğim iki şey onu oyunlaştırıyor ve işlerinizi zamanında tamamlama konusunda sizi motive ediyor. Buna benzeyen ama tam anlamıyla oyun gibi tasarlanmış olan bir uygulama daha var.
Yaratıcılığı ve hikaye anlatıcılığını en çok güçlendiren oyunlar Role Playing Games RPG oyunlarıdır. Bu oyun kategorisini faydalı huylar edinmek için kullanan bence en iyi uygulama Habitica. Önce kendinize bir avatar belirliyorsunuz. Sonra da hangi konuda maceraya atılmak istediğinizi belirtiyorsunuz. İşle, okulla, sağlıkla, gündelik görevlerle ilgili olabilir bu. İşin güzeli bu maceradaki bazı görevler hazır olarak önünüze geliyor. Gündelik işleri seçtiğim için 10 dakika temizlik işi verilmiş bana. Tabiki bunu değiştirmek ya da yenilerini ekleyebilmek mümkün. Yeni bir görev eklemek bile size puan kazandırıyor. Maceranın ileriki aşamalarında bir hayvanınız oluyor ve onu yetiştirmeye başlıyorsunuz. Kısaca sanal bir dünyada üstlendiğiniz bir karakter rolünü oynarkan gerçek dünyada işlerinizi tamamlıyorsunuz. RPG oyun mekaniğiyle kişisel gelişiminizi sağlıyorsunuz. Bu uygulamanın güzelliği negatif huylar da tanımlayabilmeniz. Mesela sağlıksız beslenmekten şikayetçiyseniz buraya yine haldır huldur yedim gibi negatif bir özellik tanımlayabilirsiniz. Eğer kötü beslenip de bunu işaretlerseniz sanal dünyadaki karakterinizin sağlığı da bozuluyor.
Sağlığı bozan kötü huylardan biri hiç kuşkusuz sigara içme alışkanlığı. Zinciri kırma yöntemi aslında bu alışkanlıktan kurtulmak için kullanılabilecek yöntemlerden biri. Eğer bilimsel bir yaklaşım ve uygulama yardımı isterseniz Kwit uygulamasını deneyebilirsiniz. Bu uygulama tanıttığım diğer uygulamalar gibi ücretsiz değil. Ücretsiz olarak indirip deneyebilirsiniz ama sonrasında abone olmanız gerekiyor. İçinde oyunlaştırma özellikleri de sunduğu için listeye eklendi. Mesela sigarayı bıraktığınızdan beri ne kadar tasarruf ettiğinizi size bildiriyor. Yaşam kalitesinin ve süresinin ne kadar arttığını hesaplıyor.
Yemeklerden sonra dişlerimizi fırçalamamız gerektiğini biliriz. Biliriz de bazen ihmal eder, bazen de hızlıca geçiştiriveririz. Sıradaki uygulama bu alışkanlığı bizim ailece eğlenceli bir aktiviteye dönüştürmemizi sağladı.
Oral-B Genius X’in içinde bir hareket sensörü var. Bu sensör diş fırçanızı dişlerin hangi kısmında ne kadar süre tuttuğunuzu takip ediyor. Bu bilgiyi bluetooth bağlantısıyla mobil uygulamasına gönderiyor. Bluetooth’un anlamının mavi diş olması da enteresan bir durum tabi. Türkçeleştirirsek dişlerinizin ne kadar beyazlaştığını mavi diş bağlantısıyla takip ediyorsunuz Hem de gerçek zamanlı olarak. Fırçalama stilinizi tanıyor. Bunun için diş fırçasını 10.000 farklı insanın diş fırçalama alışkanlığı verileriyle eğitmişler. Böylece bu yapay zeka yardımıyla sizin hangi pozisyonu ne derecede fırçaladığınızı algılıyor ve anında geri bildirim veriyor.
Sizin için önemli kişilere, önemli işlere, önemli konulara odaklanmak istiyorsanız Forest uygulamasını mutlaka deneyin. Oyunlaştırma mekanizması ağaç dikme üzerine kurulu. Ne zaman odaklanmak isterseniz bu uygulamada sanal bir ağaç dikiyorsunuz. Eğer işinizi bitirene kadar başka hiçbir şey yapmazsanız o ağaç büyüyor. Dikkatiniz dağılıp da başka bir işe odaklanırsanız ağacınız kuruyor. Mesela 25 dakika ders çalışmanız ya da kitap okumanız gerekiyor diyelim. Pomodoro tekniğini uygulayacaksınız. Ya öyle bir odaklanayım ki başka hiçbir şey beni bu yoldan alıkoyamasın deyip süreyi başlatıyorsunuz. Eğer deep focus yani derin odaklanma modunu aktif hale getirirseniz telefonunuzda başka bir şey yaptığınız anda ağacınız kuruyor. Yani uygulamayı epeyce ciddiye almanız gerekiyor. Belirlediğiniz süre boyunca en azından telefonunuz dikkatinizi dağıtamıyor. Odaklanarak diktiğiniz ağaçların türlerini de değiştirebiliyorsunuz. Bu şekilde siz odaklanıp işlerinizi bitirirken bu ağaçlar da yavaş yavaş büyüyor. Sonunda odaklanma gücünüzle koskoca bir ormana kavuşuyorsunuz. Odaklanıp düşünmeye başladığınızda beyninizdeki hücreler de birbiriyle bağlantı kurduğu için bu ağaç metaforunu ben çok beğeniyorum. Telefonunuzdaki sanal ormanda ağaçların kök salması gibi beyninizdeki hücreler arasında da böyle köklü değişimler meydana geliyor.
Yazının başında Todoist’ten bahsederken benzeri bir uygulamayı anlatacağımı söylemiştim. Şimdi sıra ona geldi. Özellikle gençler ve çocuklar için sıkıcı bazı görevleri tam anlamıyla oyunlaştırıyor Epic Win uygulaması. 5 yaşından itibaren kullanılabilir. Avatar seçimi bile oldukça eğlenceli bu uygulamanın. İşleri tamamlarken animasyonlu savaşlarla onları yok ediyorsunuz. Bu savaşları kazanıp minik zaferler elde ettikçe ödüller kazanıyorsunuz.
İnsanın bazen kendisine bir hedef belirlemesi bile zor olabiliyor. Hayat kalitesini arttırmak için kendinize ne gibi hedefleri koyabileceğinizi de gösteren bir uygulama var sırada: Level up life! İsterseniz online olarak da oynanabiliyor bu kişisel gelişim oyunu. Eğer tek başınıza yapmak isterseniz önce offline olarak deneyebilirsiniz. Bir sürü kategorimiz var. Sanat ve yaratıcılık konusundaki hedeflerden biri enteresan mimari özelliklere sahip bir yapının fotoğrafını çekmek. Bir başka hedef şiir yazmak. Yeni bir grup ya da müzisyen keşfetmek. Kariyer ve finans kategorisinde özgeçmişinizi güncellemek, yenilemek gibi bir hedefi de gerçekleştirebilirsiniz, kazandığınız paranın %10’unu biriktirme hedefini de. Ev işleri kategorisinde geleneksel bir ampulü daha verimli olanla değiştirip enerji tasarrufu yapmak bile size puan kazandırıyor. Koşmak, egzersiz yapmak, kitap okumak filan herkesin aklına gelir de bu tür ayrıntılı tanımlar bu uygulamayı diğerlerinden ayrıştırıyor. Bunları gerçekleştirdikçe kazandığınız başarılar kilitli olan yeni seviyelerin açılmasını sağlıyor. Sağlıkla ilgili kategorilerde başarı kazandıkça güçleniyor, sanat ve yaratıcılıkla ilgili işler yaptıkça daha kültürlü bir seviyeye kavuşuyorsunuz. Oyunun içinde de hayatın içinde de.
Zaten tüm bu uygulamaların amacı bu. Beynimiz hikayeleri, oyunları hangi yaşta olursak olalım seviyor. Sanal da olsa kazandığımız minik başarılar bizi motive ediyor. Ardı ardına attığımız küçük adımlarla, düşe kalka yürümeyi öğreniyoruz. Umarım kendimizi geliştirmek, daha sağlıklı, verimli ve enerjik olmak için tavsiye ettiğim bu uygulamalar sizin de işinize yarar. Unutmayın değişmek için bunlar sadece birer araç. Asıl iş sizde, burada bitiyor.
